ინ ვიტრო განაყოფიერება დონორის კვერცხუჯრედის მეშვეობით
ინ ვიტრო განაყოფიერების პროგრამები დონორის კვერცხუჯრედების გამოყენებით შესაძლებელს ხდის ორსულობს მიღწევის და ჯანმრთელი ბავშვის დაბადების იმ შემთხვევაში, თუ პაციენტს საკუთარი კვერცხუჯრედები არ აქვს ან ძალიან უხარისხოა და, შესაბამისად, მათი გამოყენება შეუძლებელია ექსტრაკორპორალური განაყოფიერების ციკლში.
ხშირად, ექსტრაკორპორალური განაყოფიერება დონორის კვერცხუჯრედებით ტარდება, თუ ქალი გადაწყვეტს გახდეს დედა გვიან რეპროდუქციულ ასაკში ან არსებობს გენეტიკური პათოლოგიის ბავშვზე გადაცემის მაღალი რისკი.
ზოგჯერ სპეციალისტები ვერ იღებენ ორივე მეუღლის სასქესო გამეტებს. ასეთ ვითარებაში პროგრამები ხორციელდება ან დონორების კვერცხუჯრედების და სპერმის ერთდროული გამოყენებით, ან დონორული ემბრიონებით.
მსოფლიოში ყოველწლიურად წყვილების 50%-მდე გადიან ექსტრაკორპორალურ განაყოფიერებას დონორის კვერცხუჯრედის მეშვეობით
კვერცხუჯრედის დონორის ასაკი 20-დან 31 წლამდე
პროტოკოლის ვარიანტები ახალი და გაყინული კვერცხუჯრედებით
ჩვენებები
ექსტრაკორპორალური განაყოფიერება დონორის კვერცხუჯრედებით შეიძლება რეკომენდებული იყოს შემდეგ შემთხვევებში:
კვერცხუჯრედების არარსებობა, რაც განპირობებულია როგორც ბუნებრივი მენოპაუზის დაწყებით, ასევე საკვერცხეების გამოფიტვის სინდრომით, საკვერცხეების ამოღებით, რადიაციული ან ქიმიოთერაპიული მკურნალობით , აგრეთვე ორგანოს განვითარების თანდაყოლილი ანომალიები;
კვერცხუჯრედების დაბალი ხარისხი სქესთან დაკავშირებული გენეტიკური პათოლოგიის არსებობის გამო (მაგალითად, X- დაკავშირებული იქთიოზი);
განმეორებითი ექსტრაკორპორალური განაყოფიერების წარუმატებლობა, როდესაც არის საკვერცხეების მცირე რეაქცია სტიმულაციაზე, შედეგად მიღებული ემბრიონები უხარისხოა და ორსულობა არ ხდება მათი საშვილოსნოს ღრუში გადატანის შემდეგ.
ექსტრაკორპორალური განაყოფიერება ახალი და ვიტრიფიცირებული კვერცხუჯრედებით (ოოციტებით)
ბოლო დრომდე, ექსტრაკორპორალური განაყოფიერების პროგრამები ტარდებოდა მხოლოდ ახალი (ანუ ახლახანს მიღებული) დონორის კვერცხუჯრედების გამოყენებით, მაგრამ ახლა უფრო ხშირად განაყოფიერებისთვის გამოიყინება ვიტრიფიცირებული დონორის კვერცხუჯრედები. ადრე შეუძლებელი იყო ქალის გამეტების გაყინვა, რადგან ამ პროცესში წარმოიქმნებოდა ყინულის კრისტალები, რომლებიც აზიანებდნენ კვერცხუჯრედების სტრუქტურებს. ულტრა სწრაფი გაყინვის ინოვაციური მეთოდი, რომელსაც ვიტრიფიკაცია ეწოდება , საშუალებას აძლევს ნივთიერებას დაუყოვნებლივ გადავიდეს მინის მდგომარეობაში, ამიტომ ყინულის კრისტალები არ წარმოიქმნება.
ახალი კვერცხუჯრედების გამოყენების შემთხვევაში დავდაპირველად აუცილებელია ორივე ქალის მენსტრუალური ციკლის სინქრონიზება. იმისათვის, რომ საკვერცხეებში ერთდროულად რამდენიმე კვერცხუჯრედი მომწიფდეს, ოვულაცია სტიმულირდება ჰორმონალური პრეპარატების დახმარებით. შემდეგ ხდება ფოლიკულების პუნქცია, რის შედეგად სპეციალისტები იღებენ კვერცხუჯრედის შემცველ ფოლიკულურ სითხეს. ამის შემდეგ ხდება კვერცხუჯრედების განაყოფიერება პაციენტის მეუღლის ან დონორის სპერმით, ემბრიონების კულტივირება ხდება რამდენიმე დღის განმავლობაში სპეციალურ მრავალგაზიან ინკუბატორებში, შემდეგ კი 1 ან 2 მათგანი გადადის რეციპიენტის საშვილოსნოში. დარჩენილი კარგი ხარისხის ემბრიონები შეიძლება გაყინული და შენახული იყოს რეპროდუქციის ცენტრში, რათა მოგვიანებით გამოიყენონ კრიოციკლში.
რატომ არის მეტად სასურველი ვიტრიფიცირებული კვერცხუჯრედების გამოყენება? საქმე იმაში , რომ ამ შემთხვევაში ფინანსური ხარჯები და დრო მცირდება, რადგან:
არ არის საჭირო დონორის წინასწარი მომზადება;
არ არის საჭირო რეციპიენტისა და დონორის მენსტრუალური ციკლების სინქრონიზაცია;
გამორიცხავს პროგრამის შეფერხების რისკს.
რა შედის პროგრამაში?
ექსტრაკორპორალური განაყოფიერების პროგრამა კვერცხუჯრედის პერსონალური ანონიმური დონორით მოიცავს:
ექსტრაკორპორალური განაყოფიერების პროგრამა დონორის ვიტრიფიცირებული კვერცხუჯრედებით მოიცავს:
დონორის კვერცხუჯრედების გალღობა;
ინტრა ციტოპლაზმური სპერმის ინექციის პროცედურა. ფუნდამენტალური განსხვავება ამ მეთოდსა და კლასიკურ ექსტრაკორპორალური განაყოფიერების მეთოდს შორის არის ის, რომ ემბრიოლოგი ირჩევს საუკეთესო მახასიათებლების მქონე სპერმატოზოიდებს და სპეციალური მიკროინსტრუმენტების გამოყენებით, სათითაოდ შეჰყავს დონორის კვერცხუჯრედის ციტოპლაზმაში;
ემბრიოლოგიური ეტაპი.
სტატისტიკის მიხედვით, დონორის კვერცხუჯრედების გამოყენებით ექსტრაკორპორალური განაყოფიერების პროგრამის ეფექტურობა ა უფრო მაღალია, ვიდრე პაციენტის საკუთარი გამეტების გამოყენების შემთხვევაში, რაც გამოწვეულია გენეტიკური მასალის შესანიშნავი ხარისხით.
ვინ შეიძლება გახდეს კვერცხუჯრედების (ოოციტების) დონორი?
დონორი შეიძლება გახდეს მხოლოდ სრულწლოვანი ქალი:
რომელსაც არ აქვს სომატური დაავადებები, რაც უნდა დადასტურდეს თერაპევტის დასკვნით;
რომელიც ფსიქიკურად სრულიად ჯანმრთელია;
რომელსაც არ აქვს მემკვიდრეობითი პათოლოგიები, რაც დასტურდება სამედიცინო გენეტიკური გამოკვლევის შედეგებით.
კვერცხუჯრედის პოტენციური დონორები ასევე უნდა აკმაყოფილებდნენ სხეულის წონის ნორმებს.
კერძოდ , პაციენტები იღებენ ინფორმაციას ასაკის, სიმაღლის, ფიზიკური აღნაგობის , სახის ფორმის, თმის ფერის, თვალის ფორმისა და ფერის, ცხვირის ფორმის, ასევე დონორის განათლებისა და პროფესიის შესახებ. გარდა ამისა, მონაცემთა ბაზა უნდა შეიცავდეს ინფორმაციას სისხლის ჯგუფისა და Rh ფაქტორის შესახებ. ჩვენ არ გვაქვს ლოდინის რეჟიმი , ყველა კვერცხუჯრედის დონორს შეუძლია მაშინვე მიიღოს მონაწილეობა პროგრამაში.
ინ ვიტრო განაყოფიერება დონორის კვერცხუჯრედის მეშვეობით
ინ ვიტრო განაყოფიერების პროგრამები დონორის კვერცხუჯრედების გამოყენებით შესაძლებელს ხდის ორსულობს მიღწევის და ჯანმრთელი ბავშვის დაბადების იმ შემთხვევაში, თუ პაციენტს საკუთარი კვერცხუჯრედები არ აქვს ან ძალიან უხარისხოა და, შესაბამისად, მათი გამოყენება შეუძლებელია ექსტრაკორპორალური განაყოფიერების ციკლში.
ხშირად, ექსტრაკორპორალური განაყოფიერება დონორის კვერცხუჯრედებით ტარდება, თუ ქალი გადაწყვეტს გახდეს დედა გვიან რეპროდუქციულ ასაკში ან არსებობს გენეტიკური პათოლოგიის ბავშვზე გადაცემის მაღალი რისკი.
ზოგჯერ სპეციალისტები ვერ იღებენ ორივე მეუღლის სასქესო გამეტებს. ასეთ ვითარებაში პროგრამები ხორციელდება ან დონორების კვერცხუჯრედების და სპერმის ერთდროული გამოყენებით, ან დონორული ემბრიონებით.
ფაქტები ექსტრაკორპორალური განაყოფიერებაზე დონორის კვერცხუჯრედებით
მსოფლიოში ყოველწლიურად წყვილების 50%-მდე გადიან ექსტრაკორპორალურ განაყოფიერებას დონორის კვერცხუჯრედის მეშვეობით
კვერცხუჯრედის დონორის ასაკი 20-დან 31 წლამდე
პროტოკოლის ვარიანტები ახალი და გაყინული კვერცხუჯრედებით
ჩვენებები
ექსტრაკორპორალური განაყოფიერება დონორის კვერცხუჯრედებით შეიძლება რეკომენდებული იყოს შემდეგ შემთხვევებში:
კვერცხუჯრედების არარსებობა, რაც განპირობებულია როგორც ბუნებრივი მენოპაუზის დაწყებით, ასევე საკვერცხეების გამოფიტვის სინდრომით, საკვერცხეების ამოღებით, რადიაციული ან ქიმიოთერაპიული მკურნალობით , აგრეთვე ორგანოს განვითარების თანდაყოლილი ანომალიები;
კვერცხუჯრედების დაბალი ხარისხი სქესთან დაკავშირებული გენეტიკური პათოლოგიის არსებობის გამო (მაგალითად, X- დაკავშირებული იქთიოზი);
განმეორებითი ექსტრაკორპორალური განაყოფიერების წარუმატებლობა, როდესაც არის საკვერცხეების მცირე რეაქცია სტიმულაციაზე, შედეგად მიღებული ემბრიონები უხარისხოა და ორსულობა არ ხდება მათი საშვილოსნოს ღრუში გადატანის შემდეგ.
ექსტრაკორპორალური განაყოფიერება ახალი და ვიტრიფიცირებული კვერცხუჯრედებით (ოოციტებით)
ბოლო დრომდე, ექსტრაკორპორალური განაყოფიერების პროგრამები ტარდებოდა მხოლოდ ახალი (ანუ ახლახანს მიღებული) დონორის კვერცხუჯრედების გამოყენებით, მაგრამ ახლა უფრო ხშირად განაყოფიერებისთვის გამოიყინება ვიტრიფიცირებული დონორის კვერცხუჯრედები. ადრე შეუძლებელი იყო ქალის გამეტების გაყინვა, რადგან ამ პროცესში წარმოიქმნებოდა ყინულის კრისტალები, რომლებიც აზიანებდნენ კვერცხუჯრედების სტრუქტურებს. ულტრა სწრაფი გაყინვის ინოვაციური მეთოდი, რომელსაც ვიტრიფიკაცია ეწოდება , საშუალებას აძლევს ნივთიერებას დაუყოვნებლივ გადავიდეს მინის მდგომარეობაში, ამიტომ ყინულის კრისტალები არ წარმოიქმნება.
ახალი კვერცხუჯრედების გამოყენების შემთხვევაში დავდაპირველად აუცილებელია ორივე ქალის მენსტრუალური ციკლის სინქრონიზება. იმისათვის, რომ საკვერცხეებში ერთდროულად რამდენიმე კვერცხუჯრედი მომწიფდეს, ოვულაცია სტიმულირდება ჰორმონალური პრეპარატების დახმარებით. შემდეგ ხდება ფოლიკულების პუნქცია, რის შედეგად სპეციალისტები იღებენ კვერცხუჯრედის შემცველ ფოლიკულურ სითხეს. ამის შემდეგ ხდება კვერცხუჯრედების განაყოფიერება პაციენტის მეუღლის ან დონორის სპერმით, ემბრიონების კულტივირება ხდება რამდენიმე დღის განმავლობაში სპეციალურ მრავალგაზიან ინკუბატორებში, შემდეგ კი 1 ან 2 მათგანი გადადის რეციპიენტის საშვილოსნოში. დარჩენილი კარგი ხარისხის ემბრიონები შეიძლება გაყინული და შენახული იყოს რეპროდუქციის ცენტრში, რათა მოგვიანებით გამოიყენონ კრიოციკლში.
რატომ არის მეტად სასურველი ვიტრიფიცირებული კვერცხუჯრედების გამოყენება? საქმე იმაში , რომ ამ შემთხვევაში ფინანსური ხარჯები და დრო მცირდება, რადგან:
არ არის საჭირო დონორის წინასწარი მომზადება;
არ არის საჭირო რეციპიენტისა და დონორის მენსტრუალური ციკლების სინქრონიზაცია;
გამორიცხავს პროგრამის შეფერხების რისკს.
რა შედის პროგრამაში?
ექსტრაკორპორალური განაყოფიერების პროგრამა კვერცხუჯრედის პერსონალური ანონიმური დონორით მოიცავს:
დონორის შერჩევას და გამოკვლევას;
ოვულაციის სტიმულირებას ჰორმონალური პრეპარატების დახმარებით;
ფოლიკულის პუნქციას;
ემბრიოლოგიური ეტაპს.
მედიკამენტების ფასი პროგრამაში არ შედის.
ექსტრაკორპორალური განაყოფიერების პროგრამა დონორის ვიტრიფიცირებული კვერცხუჯრედებით მოიცავს:
დონორის კვერცხუჯრედების გალღობა;
ინტრა ციტოპლაზმური სპერმის ინექციის პროცედურა. ფუნდამენტალური განსხვავება ამ მეთოდსა და კლასიკურ ექსტრაკორპორალური განაყოფიერების მეთოდს შორის არის ის, რომ ემბრიოლოგი ირჩევს საუკეთესო მახასიათებლების მქონე სპერმატოზოიდებს და სპეციალური მიკროინსტრუმენტების გამოყენებით, სათითაოდ შეჰყავს დონორის კვერცხუჯრედის ციტოპლაზმაში;
ემბრიოლოგიური ეტაპი.
სტატისტიკის მიხედვით, დონორის კვერცხუჯრედების გამოყენებით ექსტრაკორპორალური განაყოფიერების პროგრამის ეფექტურობა ა უფრო მაღალია, ვიდრე პაციენტის საკუთარი გამეტების გამოყენების შემთხვევაში, რაც გამოწვეულია გენეტიკური მასალის შესანიშნავი ხარისხით.
ვინ შეიძლება გახდეს კვერცხუჯრედების (ოოციტების) დონორი?
დონორი შეიძლება გახდეს მხოლოდ სრულწლოვანი ქალი:
რომელსაც არ აქვს სომატური დაავადებები, რაც უნდა დადასტურდეს თერაპევტის დასკვნით;
რომელიც ფსიქიკურად სრულიად ჯანმრთელია;
რომელსაც არ აქვს მემკვიდრეობითი პათოლოგიები, რაც დასტურდება სამედიცინო გენეტიკური გამოკვლევის შედეგებით.
კვერცხუჯრედის პოტენციური დონორები ასევე უნდა აკმაყოფილებდნენ სხეულის წონის ნორმებს.
კერძოდ , პაციენტები იღებენ ინფორმაციას ასაკის, სიმაღლის, ფიზიკური აღნაგობის , სახის ფორმის, თმის ფერის, თვალის ფორმისა და ფერის, ცხვირის ფორმის, ასევე დონორის განათლებისა და პროფესიის შესახებ. გარდა ამისა, მონაცემთა ბაზა უნდა შეიცავდეს ინფორმაციას სისხლის ჯგუფისა და Rh ფაქტორის შესახებ.
ჩვენ არ გვაქვს ლოდინის რეჟიმი , ყველა კვერცხუჯრედის დონორს შეუძლია მაშინვე მიიღოს მონაწილეობა პროგრამაში.
##$universal_information_block?
&IMAGE =`/local/templates/nova_2020/images/icons/univ_calendar.svg`
&TEXT=`გსურთ კონსულტაციაზე ჩაწერა?`
&BTN_TEXT=`მოითხოვეთ ზარი`
&BTN_LINK=`record_appointment`
&BTN_FANCYBOX=`data-fancybox`##
